Συχνές ερωτήσεις

1. Τι είναι η ψηφιακή ακτινογραφία;

Η ψηφιακή ακτινογραφία αντικαθιστά το «παραδοσιακό» ακτινογραφικό φιλμ με ηλεκτρονικό αισθητήρα ακτινοβολίας με αποτέλεσμα την άμεση απεικόνιση της ψηφιακά, στην οθόνη του Η/Υ.

Το πλεονέκτημα της ψηφιακής ακτινογραφίας είναι η δυνατότητα που παρέχει στον ιατρό να επεξεργαστεί την εικόνα έτσι ώστε να σχηματίσει εμπεριστατωμένη άποψη για το περιστατικό και να εντοπίσει πληροφορίες που πιθανώς να διέφευγαν στην αναλογική ακτινογραφία. Μεγεθύνοντας την εικόνα υψηλής ανάλυσης ή αλλάζοντας τη φωτεινότητα οδηγούμαστε σε πολύ μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια.

Επίσης, η ψηφιακή ακτινογραφία έχει λιγότερη ακτινοβολία από την αναλογική και δεν χρειάζονται συχνά επαναλήψεις λόγω δυνατότητας επεξεργασίας τους. Ακόμα, ο χρόνος έκθεσης στην ακτινοβολία είναι πολύ μικρότερος. Με τις συμβατικές ακτινογραφίες χρειαζόμαστε διπλάσιο χρόνο έκθεσης στην ακτινοβολία για τη λήψη μιας και μόνης ακτινογραφίας. Η ψηφιακή ακτινογραφία μειώνει το χρόνο έκθεσης στο 0,25-0,4 δευτερόλεπτα.

Τέλος, η ψηφιακή τεχνολογία επιτρέπει την επανεκτύπωση των ακτινογραφιών σε πολλαπλά αντίγραφα.

Οι προβολές αξιολογούνται από Οδοντιάτρους Γναθοπροσωπικούς Ακτινολόγους, γεγονός που διασφαλίζει την επιστημονική αρτιότητα της διαδικασίας και του διαγνωστικού αποτελέσματος.

2. Γιατί προτιμάμε τα Ψηφιακά Ακτινογραφικά Συστήματα;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι:

• Άμεση απεικόνιση και ηλεκτρονική επεξεργασία της ακτινογραφίας, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της διαγνωστικής της αξίας.
• Μείωση της απορροφούμενης δόσης ακτινοβολίας του ασθενούς, ανάλογα με το μηχάνημα και την ικανότητα του χειριστή.
• Καλύτερη απεικόνιση οδοντιατρικών προβλημάτων μέσω της επεξεργασίας της εικόνας στον Η/Υ.
• Μείωση της πιθανότητας επανάληψης της ακτινογραφίας.
• Αρχειοθέτηση ηλεκτρονική αποστολή (Email) και γρήγορη αναζήτηση της ακτινογραφίας.

3. Είναι επικίνδυνη η ακτινοβολία;

Όχι γιατί οι συνήθεις διαγνωστικές Οδοντιατρικές ακτινογραφίες χρησιμοποιούν πολύ μικρή δόση ακτινοβολίας.

Σε γενικές γραμμές, όταν η ακτινοβολία διαπερνά το ανθρώπινο σώμα για να σχηματισθεί η ακτινολογική εικόνα, προκαλεί ιοντισμό, δηλαδή αλλάζει τη δομή των ατόμων με αποτέλεσμα την καταστροφή μοριακών δεσμών βιολογικών μακρομορίων και δομών (π.χ. DNA) με επακόλουθο την πρόκληση βιολογικής βλάβης σε κυτταρικό επίπεδο. Ωστόσο, ο ανθρώπινος οργανισμός έχει την ιδιότητα ανάπλασης των βιολογικών βλαβών, κυρίως μέσω των επιδιορθωτικών μηχανισμών κατά την αναπαραγωγή του DNA. Επιπλέον, στις ακτινογραφικές εξετάσεις με ακτινοβολίες η δόση ακτινοβολίας είναι μικρή κι έτσι οι επιδιορθωτικοί μηχανισμοί υπερισχύουν.

4. Πόση ακτινοβολία επιτρέπεται να δεχθούμε από ακτινογραφικές εξετάσεις;

Η ποσότητα ακτινοβολίας που δεχόμαστε από ακτινογραφικές εξετάσεις και θεραπείες δεν υπόκειται σε όρια δόσης επειδή ο εξεταζόμενος ωφελείται άμεσα από την ιατρική πράξη. Ωστόσο, οι ιατρικές εξετάσεις με ακτινοβολίες πρέπει να είναι πάντα αιτιολογημένες, δηλαδή, εκ των προτέρων, να έχει τεκμηριωθεί η αναγκαιότητα της εξέτασης και η χρησιμότητα του διαγνωστικού αποτελέσματος στη διαμόρφωση της θεραπείας. Επίσης, πρέπει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ελαχιστοποίηση των δόσεων χωρίς, ωστόσο, να μειώνονται οι χρήσιμες διαγνωστικές πληροφορίες της εξέτασης.

Γενικότερα, η ακτινοβολία που δεχόμαστε από ακτινογραφικές εξετάσεις είναι πολύ λίγη συγκριτικά με αυτή που προέρχεται από άλλες πηγές και από το περιβάλλον. Για παράδειγμα, καθημερινά είμαστε εκτεθειμένοι σε ακτινοβολία Χ από ραδόνιο (φυσικό ραδιενεργό στοιχείο), τα κινητά τηλέφωνα, τα συστήματα των αεροπλάνων, καθώς και η κοσμική ακτινοβολία.

Για παράδειγμα, μπορούμε να συγκρίνουμε το μέγεθος της ακτινοβολίας των ιατρικών εξετάσεων σε σχέση με τη φυσική ακτινοβολία του περιβάλλοντος στον κάτωθι πίνακα:

 

5. Πόσο συχνά μπορώ να κάνω ακτινογραφία δοντιών;

Δεν υπάρχει μέγιστο όριο επειδή αφενός είναι πολύ σημαντική η έγκαιρη και έγκυρη  διάγνωση μιας νόσου και αφετέρου γιατί πρόκειται για ακτινοβολία πολύ μικρής ισχύος. Παρ’ όλ’ αυτά, η εξέταση θα πρέπει να έχει κριθεί αναγκαία από τον Οδοντίατρο σας.

 

6. Μπορώ να παραμείνω κοντά σε άτομα αφού έχω υποβληθεί σε ακτινογραφία;

Βεβαίως.

Οι ακτίνες Χ παράγονται κατά τη λήψη, η οποία διαρκεί μερικά κλάσματα του δευτερολέπτου. Το ποσοστό που δεν απορροφάται από το σύστημα απεικόνισης αποσβένεται στα υλικά που περιβάλλουν το χώρο και χάνεται. Είναι ακριβώς το ίδιο με την παραγωγή φωτός από μια κοινή λάμπα: όταν διακόπτεται το κύκλωμα, δεν παράγεται φως. Συνεπώς, μόλις ολοκληρωθεί η εξέταση, μπορείτε να επιστρέψετε άμεσα στις δραστηριότητές σας.

 

7. Σε περίπτωση εγκυμοσύνης επιτρέπεται η ακτινογραφία στόματος;

Ναι.

Αφενός γιατί θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα ακτινοπροστασίας της περιοχής και αφετέρου γιατί το κύημα βρίσκεται σε απόσταση από την κύρια δέσμη ακτινοβόλησης που είναι η στοματική κοιλότητα και η σκεδαζόμενη ακτινοβολία που φτάνει έως την περιοχή της κοιλιάς είναι σχεδόν μηδενική. Επιπλέον, οι οδοντιατρικές ακτινογραφίες δεν έχουν καμία απολύτως επίδραση στις γυναίκες που σκοπεύουν να εγκυμονήσουν ή να θηλάσουν. Επισημαίνουμε ότι στα ιατρεία μας λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας κατά την πραγματοποίηση της εξέτασης. Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητη η συνεννόηση μεταξύ οδοντιάτρου, γυναικολόγου και ασθενούς για την τελική απόφαση. Μην ξεχάσετε να μας ενημερώσετε για την εγκυμοσύνη σας πριν την εξέταση σας.

 

8. Τι είναι η Οδοντιατρική Υπολογιστική Τομογραφία (CBCT);

Η εν λόγω ακτινογραφία είναι ένας νέος τύπος οδοντιατρικής εξέτασης ο οποίος παράγει τρισδιάστατες εικόνες των δοντιών και των γνάθων. Η πλήρης ονομασία της είναι Υπολογιστική Τομογραφία Κωνικής Δέσμης ή στα αγγλικά Cone-Beam Computed Tomography (CBCT), ενίοτε όμως αναφέρεται και ως dental scan, αξονική ή DVT.

 

9. Γιατί μου ζητήθηκε να κάνω CBCT;

Η εξέταση αυτή είναι πολύ χρήσιμη σε πολλούς τομείς της Οδοντιατρικής, ιδιαίτερα για την προ-εγχειρητική αξιολόγηση του οστού ως προς την τοποθέτηση εμφυτευμάτων, αλλά και για έγκλειστα δόντια, κύστες και πολύπλοκες ενδοδοντικές θεραπείες. Αν δεν είστε σίγουροι για ποιόν λόγο σας ζητήθηκε να κάνετε οδοντιατρική τομογραφία θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον Οδοντίατρο σας.

 

10. Γιατί δεν επαρκούν οι απλές ακτινογραφίες για τον oδοντίατρο μου;

Οι συνηθισμένες οδοντιατρικές ακτινογραφίες είναι δισδιάστατες εικόνες, οι οποίες δεν μπορούν να απεικονίσουν την 3η διάσταση των δοντιών και των γνάθων, με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις να μην παρέχουν επαρκείς πληροφορίες για την ορθή διάγνωση.

11. Πως γίνεται η λήψη μιας οδοντιατρικής τομογραφίας;

Ανάλογα με τον Οδοντιατρικό Τομογράφο που χρησιμοποιείται, ο εξεταζόμενος τοποθετείται συνήθως σε καθιστή θέση. Κατόπιν, ο χειριστής χρησιμοποιεί διάφορες μεθόδους προκειμένου να σταθεροποιήσει το κεφάλι του εξεταζόμενου για να αποφευχθεί τυχαία μετακίνηση κατά τη διάρκεια της λήψης που θα οδηγήσει σε επανάληψη της εξέτασης. Στη συνέχεια, ο τομογράφος θα κάνει μια κυκλική περιστροφή γύρω από το κεφάλι του εξεταζόμενου χωρίς καμιά επαφή και σε απόσταση από αυτό. Μετά το πέρας της λήψης θα πρέπει να ελεγχθεί ότι οι εικόνες που ελήφθησαν είναι ποιοτικά άριστες. Είναι πολύ σημαντικό, ο ασθενής να παραμένει απολύτως ακίνητος κατά τη διάρκεια της λήψης.

 

12. Χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία πριν από την λήψη της οδοντιατρικής τομογραφίας;

Όχι, δεν χρειάζεται κάποια προετοιμασία του εξεταζόμενου.

Πριν την εξέταση θα σας ζητηθεί να αφαιρέσετε τυχόν κοσμήματα από το λαιμό, σκουλαρίκια, καθώς και οτιδήποτε μπορεί να αφαιρεθεί από το στόμα από τον ίδιο τον εξεταζόμενο (οδοντοστοιχίες, νάρθηκες κ.λπ.).

13. Πόσο χρόνο διαρκεί η οδοντιατρική τομογραφία;

Η λήψη της τομογραφίας διαρκεί περίπου μισό λεπτό, αλλά ο συνολικός χρόνος με την προετοιμασία και την τοποθέτηση του εξεταζόμενου μπορεί να διαρκέσει έως και 10 λεπτά. Στα ιατρεία μας, η όλη διαδικασία είναι πολύ σύντομη και η εξυπηρέτησή σας άμεση.

14. Έχει η ακτινοβολία άμεσες ή ορατές παρενέργειες;

Όχι.

Η ακτινοβολία δεν προκαλεί ζαλάδα, πονοκεφάλους ή άλλα άμεσα συμπτώματα κατά τη διάρκεια ή μετά το πέρας της ακτινογραφικής εξέτασης.